-
1 везти
несов.1) ( кого-что) алып бару, алып кайту, утыртып алып бару, төяп алып бару; тартып алып бару2) безл.; разг. (кому в чём), (об удаче) җай килү, җай килеп тору; уңышлы килеп чыгу, бүресе улау; эше уңу• -
2 вести
несов.1) ( кого-что) алып бару (килү)2) ( что) алып бару, үткәрү3) ( чем по чему) йөртү, сыздыру4) ( что) салу, үткәрү, төзү, сузу5) перен. китереп чыгару; китерү•- вести начало
- вести огонь
- вести переписку
- вести себя как … -
3 нести
сов.1) ( кого-что) күтәреп бару (килү, кайту, илтү)2) ( кого-что) бик тиз (очыртып) алып бару (килү)3) ( кого-что) куу, куып алып бару (килү)4) перен. (что) (идеи, знания) тарату5) перен. ( что) (влечь за собой) [үзе белән] алып килү, китерү6) безл.; разг. ( чем) ис килү, ис килеп тору, аңку, аңкып тору7) ( что) үтәү, башкару, алып бару8) ( что) күрү9) безл. ( чем) [җил] исү, исеп тору, [җил] килү, килеп торуиз-под пола несёт — идән астыннан [җил] исеп тора
10) ( что) (класть яйца) [йомырка] салу•- высоко гордо нести голову
- куда тебя несёт?
- куда тебя нелёгкая несёт?
- нести ответственность
- нести чепуху
- нести вздор -
4 понести
сов.1) ( кого-что) [күтәреп] алып китү, күтәреп бару, алып бару, алып кайту2) перен. ( что) баштан кичерү, күрү3) (кого-что и без доп.) элдереп (чабып) алып китү, чабып чыгып китү4) безл. исү, өрү, исә (өрә) башлау, исе килү•- понести околесицу -
5 пронести
сов.1) ( кого-что) күтәреп бару (илтү), күтәреп алып бару2) (что) (неся, пройти мимо) күтәреп узу (үтү), күтәреп узып (үтеп) китү3) (что) (неся, протащить, доставить) күтәреп чыгару (кертү), алып чыгу (керү, менү)5) перен. (что) (сохранить чувство, мысль и т. п.) күңелдә саклау6) ( кого-что) (промчать) бик тиз уздыру, чаптырып уздыру (алып китү), очыртып уздыру (алып китү)8) перен.; безл. ( что) котылу, котылып калу -
6 привести
сов.( кого-что)1) алып килү (кайту), алып китеру; алып бару3) алып бару•- привести в восторг
- привести в движение
- привести в исполнение
- привести в порядок
- привести в чувство
- привести к победе
- привести к присяге -
7 гнать
несов.1) ( кого-что) куу, куып алып бару (килү)2) ( кого-что) куып чыгару, сөреп чыгару3) ( кого-что) куу, куалау, тиз алып бару, чаптыру4) ( быстро ехать) җилдерү, элдертү5) ( что), прост. (быстро, много производить) күпләп җитештерү ( ашыгыч рәвештә)6) ( что) куу, чыгару, табу- гнать в шею
- гнать лес -
8 тащить
несов.1) ( кого-что) сөйрәп (өстерәп) алып бару, сөйрәп (өстерәп) алып килү, китерү2) ( кого-что), разг. илтү, алып бару (кайту, китү)3) ( кого-что), разг. ( тянуть за собой) өстерәү, сөйрәү4) ( что) суыру, суырып алу, тартып чыгару -
9 переть
несов.; прост.1) бару, элдертү2) тыкшынып (төрткәләп) керү, этешә-төртешә бару3) (что) (тащить что-л. громоздкое) күтәреп алып бару, сөйрәп алып бару4) ташып тору, бәреп чыгып торузлоба так и прёт из него — аның ачуы ташып тора, аның ачуы йөзенә чыккан
-
10 бороться
несов.1) ( с кем-чем) көрәшү, алышу2) против (кого-чего, с кем-чем и без доп.) көрәшү, көрәш алып бару3) с чем, против чего көрәшү, көрәшеп бетерергә тырышу4) за что көрәшү; ( берәр нәрсәне булдырырга) тырышу5) с чем (вступать в столкновение, в борьбу) көрәшү, көрәшкә керү, бәрелешү -
11 водить
несов.1) ( кого-что) йөртү2) ( чем) йөртү3) ( что) (идти во главе) алып бару4) ( в детских играх) узаман булу, узаманлык итү5) ( что) разг. булу•- водить хлеб-соль
- водить на помочах -
12 двигать
несов.1) ( что) этү, этәрү, шудыру, күчерү, йөртү2) ( чем) кыймылдату, селкетү3) ( кого-что) алып бару, юнәлдерү4) перен. ( что) алга җибәрү, алга этәрү, үстерү5) ( что) хәрәкәтләндерү, хәрәкәткә китерү, йөртү6) перен. ( кем) илһамландыру, рухландыру7) прост. ( отправляться) кузгалу, бара башлау -
13 клонить
несов.1) ( кого-что) ию, бөгү, кырынайту, кыйшайту, авыштыру2) перен. (что к чему и без доп.) тарту, юнәлдерү, алып бару• -
14 мчать
-
15 оперировать
1) сов.; несов. ( кого-что) операция ясау2) несов. ( действовать) эш итү, эш алып бару3) несов. ( чем) таяну, китерү, файдалану, таянып эш итү -
16 отправлять
-
17 провезти
сов.( кого-что)1) [утыртып, төяп] алып бару, илтү; уздыру2) ( перевезти с собой) [үзең белән] алып бару, илтү -
18 сочетать
сов.; несов.( что с чем) берләштерү, яраштыру, бергә алып бару, бәйләү, бәйләп алып бару -
19 спорить
несов.1) ( вести спор) бәхәсләшү, сүз көрәштерү, бәхәс алып бару2) ( в суде) дәгъвалашу, низаглашу3) разг. ( держать пари) бәхәсләшү -
20 рука
ж1) прям.; перен. кулвести под руки (кого-л.) — култыклап алып бару
идти под руку с кем-л. — култыклап бару, култыклашып бару
2) мн. руки (рабочая сила) кул, эшче3) перен. кул; почерк4) перен. таяныч, терәк, яклаучы, кул•- в хорошие руки отдать
- в хороших руках быть
- в хороших руках находиться
- из рук вон
- из рук вон плохо
- из первых рук
- на все руки мастер
- на руку
- не с руки
- руками и ногами
- рука об руку
- руки по швам
- руки по швам держать
- руки по швам стоять
- рукой подать
- с рук сбыть
- с рук сойти••
См. также в других словарях:
җитәкләү — 1. Кем. б. кулыннан тотып алып бару. Ияртү, үзе белән алу, кая да булса ияртеп бару. Хәле авыр кешене яки кечкенә баланы култыклап алып бару, аңа барырга ярдәм итү 2. Хайванны тезгененнән, мунчагыннан яки башка җайланмадан тотып алып бару 3. күч … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
озату — I. 1. Аерылышканда, саубуллашканда китүче белән бераз вакыт бергә бару. Саубуллашу, хушлашу. Арттан ияреп барган кебек булу (җансыз әйберләр тур.) 2. Кая да булса илтү, алып бару (юл күрсәтеп, ярдәм итеп, саклап, күзәтеп). Барырга булышу. Кая да… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җилдертү — Бик тигез һәм кызу хәрәкәт итү, бик шәп бару (ат, машина тур.). Атка атланып яки утырып чабу, яхшы атта йөрү. Машинада тиз бару 2. Эшне яхшы, тиз һәм нәтиҗәле алып бару тур. хуҗалык эшләрен җилдертеп алып бару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җилү — Бик тигез һәм кызу хәрәкәт итү, бик шәп бару (ат, машина тур.). Атка атланып яки утырып чабу, яхшы атта йөрү. Машинада тиз бару 2. Эшне яхшы, тиз һәм нәтиҗәле алып бару тур. хуҗалык эшләрен җилдертеп алып бару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
алу — 1. Нәр. б. кулга тотып үзеңә күчерү. Бирүчедән кабул итү хат алу. Үзеңнеке итү. 2. Бер нәрсәне икенчедән, өлешне бөтеннән аеру өстәлдән китап, коедан су, таудан таш алу 3. (Үзең белән) йөртү, ияртү ал мине үзең белән 4. Үз өстеңә эш яки йомыш… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өстерәү — 1. Нәр. б. өслегеннән аермыйча, берәр әйбергә тагып яки кул белән тартып бару, сөйрәү. Көч куеп үзе артыннан кая да булса тарту, тартып алып бару 2. Кая да булса илтү, күтәреп алып бару җил болытларны авыл ягына өстери. Кем. б. берәр урынга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сөйрәү — (СӨЙРӘТҮ) – 1. Җирдән, идәннән яки судан күтәрмичә тартып бару; өстерәү. күч. Ирексезләп яки көчләп алып бару 2. Күтәрмичә, шудырыбрак, гадәттә тезне дә бөкмичә атлау (аякны) 3. күч. Алып бару, башкару; авыр эшне, тормышны) 4. күч. Кадерсезләп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
идарә — 1. Хакимлек, җитәкчелек, власть 2. Берәр оешма эшләре белән җитәкчелек итүче административ орган. Шундый органда эшләүче кешеләр, администрация. Шундый орган урнашкан бина яки бүлмә. Шул органның җыелышы 3. Машиналарны, приборларны һ. б. ш.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тактика — 1. Сугышка әзерлек һәм аны алып бару сәнгате, сугышу осталыгын тәшкил иткән төп алымнар 2. Сугыш алып бару тур. фән 3. күч. Максатка ирешү юлындагы чаралар, көрәш алымнары. Гомумән уйлап эш итү турында … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чабу — I. ф. 1. Үлән яки игенне чалгы яки чапкыч машина белән кистерү 2. Нин. б. үткен нәрсә белән кисү, кистерү. кисеп өзү. Берәр корал белән вак кисәкләргә бүлү, аеру, кисү 3. Нәр. б. кисәген, катлавын вату (балта, лом һ. б. белән). (Күмер, руда, таш) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәрәкәт — и. 1. Әйбернең яки аның кисәкләренең торышы үзгәрү; тынычлык яки тик торышка капма каршы хәл. Нин. б. механизмның, машинаның һ. б. ш. эшләп торышы, йөреше 2. филос. Материянең яшәү рәвеше, аның аерылгысыз гомуми үзлеге, матди дөньяның туктаусыз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге